Alltagsmagie und Hexenverfolgungen in Geschichte, Kunst und Ideengeschichte. Rückblicke und Reflexionen einer kuratierenden Museumsleiterin

It is a challenging task to translate a complex interdisciplinary cultural-scientific topic like the witch hunt, its historical reality like its ideologisation and fictionalisation into an exhibition. The dispute about the witch hunts, about the ambivalence of interpretations, which in the 1970s and 1980s was still the focus of a sharp dispute between women’s initiatives and mostly male experts at the time, has settled. This dispute resulted in a clear shift in attention from the image of the victim viewed as female to social, political and legal-historical contexts. But the challenge of a cultural history specialist museum today is to connect the exhibition of history to current problems and issues without making the mistake of offering a walk-in academic textbook on the one hand or being devoured by marketing strategies on the other.

Trudnym wyzwaniem jest przygotowanie wystawy tak złożonego, interdyscyplinarnego tematu kulturoznawczego, jakim jest polowanie na czarownice/czarowników, jego historycznej rzeczywistości i związanych z nim kwestii ideologizacji i mitologizacji. Ucichły już wprawdzie kontrowersje wokół interpretacji polowania na czarownice/czarowników, które w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX w. były przedmiotem ostrego sporu między inicjatywami kobiecymi a ówczesnymi badaczami problematyki, którymi wówczas byli prawie wyłącznie mężczyźni. Spór ten doprowadził do słusznego przesunięcia uwagi z obrazu ofiary, głównie kobiety, na szerszy kontekst społeczny, polityczny i prawny zagadnienia. Nadal pozostaje jednak wyzwaniem dla specjalistycznego muzeum kultury, w jaki sposób powiązać wystawę historyczną z aktualnymi problemami i zagadnieniami, bez popełniania błędu zaoferowania z jednej strony podręcznego podręcznika akademickiego, a z drugiej – zachłyśnięcia się strategiami marketingowymi.