НАРАТИВНІ СТРАТЕГІЇ В РОМАНІ ІЛЛАРІОНА ПАВЛЮКА БІЛИЙ ПОПІЛ

The article is devoted to the analysis of narrative strategies in the debut novel of Illarion Pavliuk White Ashes. Taking into consideration the author’s intention and tracking the influence of the textual indicia on the recipient, the article aims to find out how the narration is organized and what artistic effects the author was trying to achieve. The features of retrodetective and noir as “adrenaline” genres present in the novel are analyzed. The cinematic qualities of the work as a result of the author’s intention is marked. The leading narrative strategy used in the novel, the intertextuality, is highlighted, in particular, the intertextual interaction with the story of M. Hohol Vii, and the influence of intertextems on the reader’s interpretation of the text. The phenomenon of unreliable narration is considered on the basis of the selected material and it is proved that the homodiegetic narrator, private detective Taras Bilyi, is unreliable. The strategy of using prolepsis and provoking the reader’s hesitation which is realized through the formation of doubts about the nature of the artistic convention of the events described, is also examined.

Artykuł poświęcony jest analizie strategii narracyjnych w debiutanckiej powieści Iłłariona Pawluka Biały popiół. Celem artykułu jest ustalenie, jak zorganizowana jest narracja i jakie efekty artystyczne autor starał się osiągnąć, poprzez zwrócenie uwagi na intencje autora i śledzeniewpływu poszczególnych znaków  tekstowych na odbiorcę. Analizowane są obecne w powieści cechy kryminału retro i noir jako gatunków „adrenaliny”. Zwrócono uwagę na kinematograficzny charakter pracy wynikający z pomysłu autora. Podkreślono wiodącą strategię narracyjną powieści – intertekstualność, w szczególności intertekstualne interakcje z opowieścią Mikołaja Gogola Wij oraz wpływ intertekstów na interpretację tekstu przez czytelnika. Rozpatrzono zjawisko nierzetelnej narracji na wybranym materiale i wykazano, że narrator homodiegetyczny – prywatny detektyw Taras Biłyj – jest niewiarygodny. Badana jest także strategia stosowania prolepsy i wywoływania wahania czytelnika, realizowana poprzez budzenie wątpliwości co do natury artystycznej umowności przedstawianych wydarzeń.